GST : జీఎస్‌టీ అధికారుల మెరుపుదాడి.. 90 రోజుల్లో 3,558 నకిలీ కంపెనీల గుట్టురట్టు!

GST : జీఎస్‌టీ అధికారులు నకిలీ కంపెనీలపై ఉక్కుపాదం మోపుతున్నారు. ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరం మొదటి త్రైమాసికంలో ఏకంగా రూ.15,851 కోట్ల విలువైన నకిలీ ఇన్‌పుట్ ట్యాక్స్ క్రెడిట్ క్లెయిమ్‌లను గుర్తించారు. ఇది గత ఆర్థిక సంవత్సరం ఇదే కాలంతో పోలిస్తే 29 శాతం ఎక్కువ. అయితే, నకిలీ కంపెనీల సంఖ్య మాత్రం ఏడాదికి ఏడాది తగ్గింది. 2025-26 ఆర్థిక సంవత్సరం మొదటి త్రైమాసికంలో కేంద్ర, రాష్ట్ర జీఎస్‌టీ అధికారులు పట్టుకున్న నకిలీ కంపెనీల మొత్తం సంఖ్య 3,558 కాగా, ఇది అంతకు ముందు ఆర్థిక సంవత్సరం ఇదే త్రైమాసికంలో నమోదైన 3,840 కంటే తక్కువ. గోవా ముఖ్యమంత్రి ప్రమోద్ సావంత్ నేతృత్వంలో రాష్ట్ర ఆర్థిక మంత్రుల కమిటీ ప్రస్తుతం నిర్దిష్ట రంగాల్లో పన్ను ఎగవేతను అధ్యయనం చేస్తూ, ఐటీసీ మోసాలను అరికట్టే మార్గాలపై కసరత్తు చేస్తోంది.

ఒక అధికారి మాట్లాడుతూ, సగటున, ప్రతి నెలా దాదాపు 1,200 నకిలీ కంపెనీలు పట్టుబడుతున్నాయని తెలిపారు. ఏప్రిల్-జూన్ కాలంలో నకిలీ కంపెనీల సంఖ్య గత సంవత్సరం ఇదే కాలంతో పోలిస్తే తక్కువగా ఉంది. ఇది నకిలీ జీఎస్‌టీ రిజిస్ట్రేషన్‌లకు వ్యతిరేకంగా చేపట్టిన ప్రచారం ప్రభావవంతంగా ఉందని సూచిస్తుంది. ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరం జూన్ త్రైమాసికంలో కేంద్ర, రాష్ట్ర జీఎస్‌టీ అధికారులచే పట్టుబడిన నకిలీ కంపెనీలు, ఐటీసీ మోసాల గణాంకాల ప్రకారం, 3,558 నకిలీ సంస్థలకు సంబంధించి రూ.15,851 కోట్ల ఐటీసీ మోసపూరితంగా పొందబడింది. ఈ కాలంలో జీఎస్‌టీ అధికారులు 53 మందిని అరెస్టు చేశారు. రూ.659 కోట్లను రికవరీ చేశారు.

2024-25 ఆర్థిక సంవత్సరం మొదటి త్రైమాసికంలో, జీఎస్‌టీ అధికారులు 3,840 నకిలీ కంపెనీలకు సంబంధించి రూ.12,304 కోట్ల నకిలీ ఐటీసీని గుర్తించారు. రూ.549 కోట్లు రికవరీ చేశారు. 26 మందిని అరెస్టు చేశారు. జీఎస్‌టీ వ్యవస్థ ప్రకారం.. ఐటీసీ అంటే కంపెనీలు సరఫరాదారుల నుండి కొనుగోళ్లపై చెల్లించిన పన్నులు. పన్ను బాధ్యతను చెల్లించేటప్పుడు ఈ పన్నును క్రెడిట్ లేదా తగ్గింపుగా క్లెయిమ్ చేయవచ్చు. నకిలీ ఐటీసీతో వ్యవహరించడం జీఎస్‌టీ పరిపాలనకు ఒక పెద్ద సవాలుగా మారింది. ఎందుకంటే కొందరు కేవలం ఐటీసీని క్లెయిమ్ చేయడానికి, ప్రభుత్వ ఖజానాను మోసం చేయడానికి నకిలీ కంపెనీలను సృష్టిస్తున్నారు.

2024-25 సంవత్సరంలో జీఎస్‌టీ అధికారులు రూ.61,545 కోట్ల ఐటీసీ మోసాలకు సంబంధించిన 25,009 నకిలీ కంపెనీలను గుర్తించారు. జీఎస్‌టీ అధికారులు నకిలీ రిజిస్ట్రేషన్‌లకు వ్యతిరేకంగా రెండు ఆలిండియా ప్రచారాలను నిర్వహించారు. మే 16, 2023 నుండి జూలై 15, 2023 మధ్య నకిలీ రిజిస్ట్రేషన్‌లకు వ్యతిరేకంగా జరిగిన మొదటి ప్రచారంలో, జీఎస్‌టీ రిజిస్ట్రేషన్ ఉన్న మొత్తం 21,791 యూనిట్ల ఉనికి లేదని కనుగొనబడింది. మొదటి ప్రత్యేక ప్రచారం సమయంలో రూ.24,010 కోట్ల అనుమానాస్పద పన్ను ఎగవేత గుర్తించారు. అదేవిధంగా ఏప్రిల్ 16 నుండి అక్టోబర్ 30, 2024 మధ్య జరిగిన రెండవ ప్రచారంలో, జీఎస్‌టీ అధికారులు జీఎస్‌టీ కింద నమోదైన దాదాపు 18,000 నకిలీ కంపెనీలను గుర్తించారు, ఇవి దాదాపు రూ.25,000 కోట్ల పన్ను ఎగవేతలో పాలుపంచుకున్నాయి.