Hanuman: ఆంజనేయుడు శివుని అంశం అనే విషయంపై అనేక హిందూ పురాణాలు, గ్రంథాలు విభిన్న కోణాలను వివరిస్తాయి.
1. ఏకాదశ రుద్ర అవతారం
చాలామంది పండితులు గ్రంథాల ప్రకారం, హనుమంతుడు శివుని యొక్క పదకొండవ రుద్ర అవతారంగా పరిగణించబడతాడు. శివ పురాణంలో దీని గురించి ప్రస్తావన ఉంది. విష్ణువు రాముడి రూపంలో అవతరించినప్పుడు, ఆయనకు సహాయం చేయడానికి శివుడు కూడా ఒక రూపంలో జన్మించాలని సంకల్పించాడు. ఈ సంకల్పం నుంచే హనుమంతుని జన్మ జరిగిందని చెబుతారు. శివుని అంశతో జన్మించినందువల్ల హనుమంతుడికి శివునిలాగే అపారమైన శక్తి, జ్ఞానం, మరియు యోగ శక్తులు వచ్చాయని నమ్ముతారు.
2. వాయుదేవుని పాత్ర
హనుమంతుని జన్మలో వాయుదేవుడి పాత్ర కూడా చాలా ముఖ్యమైనది. శివ పురాణం ప్రకారం, శివుని తేజస్సును వాయుదేవుడు అంజనా దేవి గర్భంలోకి ప్రవేశపెడతాడు. అందువల్ల, హనుమంతుడిని 'వాయు పుత్రుడు' లేదా 'పవన సుతుడు' అని కూడా పిలుస్తారు. ఇది హనుమంతుడికి గాలి వేగంతో ప్రయాణించే శక్తిని మరియు అపారమైన బలాన్ని ప్రసాదించింది. ఇది శైవ (శివ భక్తులు), వైష్ణవ (విష్ణు భక్తులు) సంప్రదాయాల మధ్య ఉన్న సమన్వయాన్ని కూడా సూచిస్తుంది.
3. భక్తికి, శక్తికి ప్రతీక
హనుమంతుడు కేవలం శివుని అవతారం మాత్రమే కాదు, ఆయన భక్తికి, శక్తికి ఆదర్శమైన సేవకుడికి నిదర్శనం. శివుడు రాముడిపై ఉన్న అపారమైన భక్తిని చాటుకోవడానికే హనుమంతుడిగా జన్మించాడని చెబుతారు. రామునికి సేవ చేయడమే ఆయన ప్రధాన లక్ష్యం. రావణాసురుని సంహారంలోనూ, సీతను వెతకడంలోనూ హనుమంతుడు అద్భుతమైన పరాక్రమాన్ని ప్రదర్శించాడు. ఈ శక్తి, పరాక్రమాలు ఆయనలోని శివాంశం నుంచే వచ్చాయని నమ్ముతారు.
4. రుద్ర స్వరూపం
'రుద్ర' అంటే ఎరుపు రంగు అని కూడా అర్థం ఉంది. హనుమంతుని విగ్రహాలను చిత్రాలను ఎరుపు రంగులో చూస్తుంటాము, భక్తులు ఆయనకు ఎరుపు రంగు సింధూరం పూత వేస్తుంటారు. ఇది కూడా ఆయనలోని రుద్ర (శివ) అంశను సూచిస్తుంది.
మొత్తంగా, హనుమంతుని జన్మ కథలు కేవలం ఆయన శక్తిని మాత్రమే కాదు, శివ , విష్ణువుల మధ్య ఉన్న అద్భుతమైన సమన్వయాన్ని, భక్తి యొక్క గొప్పతనాన్ని చాటి చెబుతాయి. ఆయన శక్తికి శివాంశం ఒక మూలం అయితే, ఆయన నిస్వార్థ భక్తికి వాయుదేవుని పాత్ర మరో కారణం.