Narayanudu: హిందూ ధర్మంలోని ప్రధాన దేవతలు బ్రహ్మ (సృష్టికర్త), విష్ణువు (స్థితికర్త), శివుడు (లయకర్త) - ఈ ముగ్గురిని కలిపి త్రిమూర్తులు అని పిలుస్తారు. అయితే, వైష్ణవ సంప్రదాయం యొక్క దృక్పథం ప్రకారం, ఈ త్రిమూర్తులకు మూలపురుషుడు, ఆధారమైన శక్తి ఒక్కరే. ఆయనే శ్రీమన్నారాయణుడు. వేదాలు, పురాణాలలో నారాయణుడిని సర్వశక్తిమంతుడిగా, సకల లోకాలకు మూల పురుషుడిగా కీర్తించారు. ఆయన తన లీలలో భాగంగానే ఈ మూడు ప్రధాన రూపాలను సృష్టించారని వైష్ణవులు విశ్వసిస్తారు.
పురాణాల ప్రకారం, నారాయణుడు ఏ విధంగా త్రిమూర్తులుగా అవతరించాడో ఇక్కడ వివరించబడింది:
1. బ్రహ్మగా సృష్టికర్త (సృష్టి)
పాత్ర: విశ్వాన్ని సృష్టించే బాధ్యతను నారాయణుడు బ్రహ్మ రూపంలో తీసుకున్నాడు.
లీల: శ్రీమహావిష్ణువు (నారాయణుడి స్థితి రూపం) నాభి కమలం నుంచి బ్రహ్మ ఉద్భవించినట్లు పురాణాలు చెబుతున్నాయి. అంటే, సృష్టికి మూలమైన శక్తి విష్ణువులోనే అంతర్లీనమై ఉంది. బ్రహ్మ ద్వారా సమస్త చరాచర జగత్తు, ప్రాణకోటి సృష్టించబడతాయి.
2. విష్ణువుగా స్థితికర్త (స్థితి)
పాత్ర: సృష్టించబడిన విశ్వాన్ని పరిరక్షించే, ధర్మాన్ని నిలబెట్టే బాధ్యతను నారాయణుడు విష్ణువు రూపంలో కొనసాగిస్తాడు.
లీల: క్షీరసాగరంలో శేషతల్పంపై పడుకొని ఈ సమస్త లోకాన్ని పర్యవేక్షించే స్థితికర్త ఈయనే. భూమిపై ధర్మానికి హాని కలిగినప్పుడు, ఆ ధర్మాన్ని రక్షించడానికి, లోకానికి మేలు చేయడానికి వివిధ అవతారాలను (దశావతారాలు) ఎత్తుతాడు. నారాయణుడు అంటేనే విష్ణువు అని పర్యాయపదంగా వాడతారు, అంటే ఈయన మూల స్వరూపానికి అత్యంత దగ్గరగా ఉంటాడు.
3. శివుడుగా లయకారుడు (లయం)
పాత్ర: సృష్టి చక్రంలో అంతిమంగా సమస్తాన్ని తనలో లయం చేసుకునే బాధ్యతను నారాయణుడు శివుడి (మహేశ్వరుడు) రూపంలో నిర్వర్తిస్తాడు.
లీల: వైష్ణవ సంప్రదాయం ప్రకారం, ప్రళయ కాలంలో విశ్వాన్ని సంహరించే, ఆనంద తాండవం చేసే శక్తి శివుడిది. సృష్టి, స్థితి, లయాలు ఒకదానితో ఒకటి ముడిపడి ఉన్నాయని, త్రిమూర్తులు ముగ్గురూ ఒక్కరేనని ఈ సిద్ధాంతం తెలియజేస్తుంది.
