Pancha Bhoota Lingas: పంచభూత లింగాలు అంటే భూమి, జలం, అగ్ని, వాయు, ఆకాశం అనే ఐదు భూతాలను (ప్రకృతి మూలతత్వాలు) ప్రతినిధిస్తున్న ఐదు శివలింగాలు. ఇవి "పంచభూత స్థలాలు" అని పిలవబడతాయి. ఈ ఐదు క్షేత్రాల్లో భగవంతుడు (పరమేశ్వరుడు) ప్రతి భూతాన్ని ఒక రూపంగా స్వీకరించి దర్శనమిచ్చాడన్నది శైవ పరంపర నమ్మకం.
పంచభూత లింగాల వివరాలు:
భూతము ఆలయం స్థలం రాష్ట్రం
1. భూమి (పృథివీ) ఏకాంబరేశ్వర ఆలయం కాంచీపురం తమిళనాడు
2. జలం (ఆపః) జంబుకేశ్వర ఆలయం తిరువానైకావల్ (త్రిచ్చి) తమిళనాడు
3. అగ్ని (తేజస్) అరుణాచలేశ్వర ఆలయం తిరువన్నామలై తమిళనాడు
4. వాయువు (వాయు) శ్రీ కాలహస్తి ఆలయం శ్రీకాళహస్తి ఆంధ్రప్రదేశ్
5. ఆకాశం (ఆకాశ) నటరాజ ఆలయం చిదంబరం తమిళనాడు
పంచభూత లింగాల ఆవిర్భావ కథలు & రహస్యాలు
1. ఏకాంబరేశ్వరుడు – భూమి లింగం (పృథివీ తత్వం)
ఆవిర్భావం: పార్వతి దేవి తాపత్రయాల నివారణ కోసం ఇక్కడ మృత్తికతో శివలింగాన్ని తయారు చేసి పూజించిందని పురాణం.
రహస్యం: ఇక్కడ ఉన్న వృక్షం (మహా జామీ చెట్టు) దాదాపు 3500 సంవత్సరాల పురాతనమైంది. ఇది పృథివి తత్వాన్ని సూచిస్తుంది.
ఎలా వెళ్ళాలి: చెన్నై నుండి 75 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. బస్సులు, ట్రైన్లు అందుబాటులో ఉన్నాయి.
2. జంబుకేశ్వరుడు – జలం లింగం
ఆవిర్భావం: అక్షయ తృతీయ రోజున అక్షయ నీటిలో పార్వతి అమ్మవారు తపస్సు చేయడం వల్ల జలమయ శివలింగం ఏర్పడిందని నమ్మకం.
రహస్యం: లింగం ఎప్పుడూ నీటిలోనే మునిగి ఉంటుంది. నీరు ఎప్పుడూ బైటికి పొంగుతుంది.
ఎలా వెళ్ళాలి: తంజావూరు నుండి 40 కి.మీ దూరంలో తిరుచ్చి వద్ద ఉంటుంది.
3. అరుణాచలేశ్వరుడు – అగ్ని లింగం
ఆవిర్భావం: పరమేశ్వరుడు జ్యోతిర్లింగం రూపంలో అగ్నిరూపంగా దర్శనమిచ్చాడని కథ. దీపోత్సవం (కార్తిక దీపం) సమయంలో అగ్ని శిఖరంగా దర్శనమిస్తాడు.
రహస్యం: తిరువన్నామలై కొండ నిండా శివుడే వ్యాపించి ఉన్నాడని నమ్మకం. దీని చుట్టూ ప్రదక్షిణ చేయడం (గిరి ప్రవక్షణం) గొప్ప పుణ్యకార్యం.
ఎలా వెళ్ళాలి: చెన్నై నుండి 180 కి.మీ దూరంలో ఉంది. బస్సులు, రైలు సౌకర్యం ఉంది.
4. శ్రీకాళహస్తీశ్వరుడు – వాయు లింగం
ఆవిర్భావం: వాయు దేవుడు తపస్సు చేసి శివుడి ఆశీస్సులు పొందాడు. దీన్ని "వాయు లింగం" అంటారు.
రహస్యం: దీని లోపల దీపం హల్కా గాలిలో ఎటూ కదులుతూ కనిపిస్తుంది. గాలి లేనిప్పటికీ దీపం కదలటం వాయుత్వాన్ని సూచిస్తుంది.
ఎలా వెళ్ళాలి: తిరుపతి నుండి 40 కి.మీ దూరంలో ఉంది. బస్సులు & క్యాబ్‌లు అందుబాటులో ఉన్నాయి.
5. నటరాజుడు – ఆకాశ లింగం (చిదంబరం రహస్యం)
ఆవిర్భావం: ఈ ఆలయంలో శివుడు తాండవం ఆడే రూపంలో ఉంటాడు. ఆకాశంలో శూన్యంలో లింగరూపం కనిపిస్తుంది (చిదంబర రహస్యం).
