Vijayadashami: దసరా లేదా విజయదశమి పండుగకు ముఖ్యంగా రెండు ప్రధాన కథా నేపథ్యాలు ఉన్నాయి. ఇవి చెడుపై మంచి సాధించిన విజయాన్ని తెలియజేస్తాయి.
రామాయణంలో కథ (రావణుడిపై రాముడి విజయం)
ఇది దసరా పండుగ వెనుక ఉన్న అత్యంత ప్రాచుర్యం పొందిన కథ. శ్రీరాముడు లంకాధిపతి అయిన రావణుడిని సంహరించి, అపహరించబడిన తన భార్య సీతాదేవిని రక్షించిన రోజునే దసరాగా జరుపుకుంటారు. రావణుడు సీతను అపహరించిన తర్వాత, రాముడు సుగ్రీవుడు మరియు హనుమంతుడి సహాయంతో లంకపై యుద్ధం చేశాడు. ఈ యుద్ధం దాదాపు పది రోజులు జరిగింది. రాముడు రావణుడిని సంహరించి విజయం సాధించిన ఆ పదో రోజునే విజయదశమిగా లేదా దసరాగా జరుపుకుంటారు. అందుకే ఈ పండుగకు ముందు తొమ్మిది రోజులు శక్తి ఆరాధన (శరన్నవరాత్రులు) చేసి, పదవ రోజున విజయాన్ని పండుగగా చేసుకుంటారు. ఈ సందర్భంగా రావణుడి దిష్టిబొమ్మలను దహనం చేయడం దేశవ్యాప్తంగా ఆనవాయితీ.
దేవీ భాగవతంలో కథ (మహిషాసురుడిపై దుర్గాదేవి విజయం).
ఈ కథ ముఖ్యంగా శక్తి ఆరాధనకు, అంటే శరన్నవరాత్రులకు, దసరా పండుగకు చాలా ముఖ్యమైనది. లోకాలను పీడిస్తున్న మహిషాసురుడు అనే బలాఢ్యుడైన రాక్షసుడిని దుర్గాదేవి సంహరించి లోకాలకు శాంతి కలిగించిన రోజునే విజయదశమిగా జరుపుకుంటారు. మహిషాసురుడిని సంహరించడానికి బ్రహ్మ, విష్ణు, మహేశ్వరులు మరియు ఇతర దేవతల తేజస్సు నుండి దుర్గాదేవి ఉద్భవించింది. దేవతలకు మరియు మహిషాసురుడికి మధ్య తొమ్మిది రోజుల పాటు భీకర యుద్ధం జరిగింది.
విజయదశమి పదవ రోజు (దశమి రోజు)న దుర్గాదేవి మహిషాసురుడిని సంహరించి విజయం సాధించింది. అందుకే ఈ దేవిని మహిషాసురమర్దిని అని కూడా అంటారు. ఈ తొమ్మిది రోజులు దేవిని వివిధ రూపాల్లో (నవదుర్గలు) పూజించి, పదవ రోజున విజయాన్ని ఆనందోత్సాహాలతో పంచుకుంటారు.
