Hasina Extradition Demand: హసీనా అప్పగింత: భారత్ ఒప్పుకుంటుందా..? ఒప్పంద నిబంధనలు ఏమంటున్నాయి?

Hasina Extradition Demand: మాజీ బంగ్లాదేశ్ ప్రధాని షేక్ హసీనాపై తీవ్ర నేరాలకు పాల్పడినట్లు అభియోగాలు మోపి, మరణశిక్ష విధించిన యూనస్ ప్రభుత్వం, ఆమెను బంగ్లాదేశ్ కు అప్పగించాలని కోరుతోంది. ఈ అభ్యర్థనపై భారత్ ఆలోచనలో ఉంది. హసీనాను అప్పగించాలా, లేదా తిరస్కరించాలా అనేది ఇప్పుడు చర్చనీయాంశం. ఇరు దేశాల మధ్య 2013లో ఏర్పడిన అప్పగింత ఒప్పందం, 2016లో సవరించిన నిబంధనలు ఈ సందర్భంలో కీలకం. ఈ ఒప్పందం ఏమంటుంది? హసీనా కేసు దీనికి ఎలా సంబంధితం? అనేవి వివరిస్తూ...

ఒప్పంద నేపథ్యం..

సరిహద్దు చొరబాట్లు, ఉగ్రవాద కార్యకలాపాలను అరికట్టేందుకు భారత్, బంగ్లాదేశ్ 2013లో అప్పగింత ఒప్పందం చేసుకున్నాయి. 2016లో దీనికి సవరణలు చేసి, దేశం విడిచి పారిపోయిన నిందితులను తిరిగి రప్పించే వ్యవస్థ ఏర్పాటు చేశాయి. 1971 విమోచన యుద్ధ కేసుల పరిష్కారం, యూఎల్‌ఎఫ్‌ఏ వేర్పాటువాదులను అప్పగించడం వంటి ఉద్దేశాలతో ఈ ఒప్పందం ఏర్పడింది. అయితే, హసీనా కేసు ఇందుకు భిన్నంగా ఉంది. ఆమెపై మానవత్వ విరుద్ధ నేరాలు, అత్యాచారాలు, హత్యలకు కుట్ర పన్నడం వంటి 23 అభియోగాలు మోపారు.

ఒప్పందం ప్రకారం, నేర అభియోగాలు నమోదైనవి, నిందితుడిగా లేదా దోషిగా తేలినవారిని అప్పగించాలని నిబంధనలు ఉన్నాయి. ఇక్కడ ఇంటర్నేషనల్ క్రైమ్స్ ట్రిబ్యునల్ (ఐసీటీ) హసీనాపై అరెస్ట్ వారెంట్ జారీ చేసింది. కానీ, అప్పగింతకు 'ద్వంద్వ నేర సూత్రం' (డ్యూవల్ క్రిమినాలిటీ) అవసరం. అంటే, ఆ నేరం ఇరు దేశాల చట్టాల ప్రకారం శిక్షార్హమై ఉండాలి. బంగ్లాదేశ్ చట్టాల్లో మానవత్వ విరుద్ధ నేరాలు తీవ్రమైనవిగా ఉన్నప్పటికీ, భారత్ వీటిని రాజకీయ కోణంలో చూస్తోంది. దీంతో, ఈ అభియోగాలు భారత చట్టాలకు చెల్లవని వాదించే అవకాశం ఉంది.

మినహాయింపులు, రాజకీయ కోణం..

ఒప్పందంలో అప్పగింతకు మినహాయింపులు కూడా ఉన్నాయి. ఆరోపణలు రాజకీయ స్వభావం కలిగినవి అయితే, విజ్ఞప్తిని తిరస్కరించవచ్చు. న్యాయం చేయాలనే ఉద్దేశం లేకపోతే లేదా దురుద్దేశాలతో అభ్యర్థన చేస్తే కూడా తిరస్కరణకు అవకాశం. హసీనా యూనస్ ప్రభుత్వానికి రాజకీయ విరోధి కావడంతో, ఈ అభియోగాలు రాజకీయ ప్రేరితమని భారత్ వాదించవచ్చు. మొత్తంగా, హసీనాను అప్పగించే అవకాశాలు తక్కువగా కనిపిస్తున్నాయని విశ్లేషకులు అంచనా వేస్తున్నారు.

ఈ ఒప్పందం ద్వైపాక్షికమైనది కావడంతో, వివాదాలను ఇరు దేశాలు చర్చల ద్వారా పరిష్కరించుకోవాల్సి ఉంటుంది. హసీనా భారత్‌లోనే ఉండటం, ఆమెకు ఆశ్రయం ఇవ్వడం వంటి నేపథ్యంలో ఈ అభ్యర్థన ద్వైపాక్షిక సంబంధాలపై ప్రభావం చూపవచ్చు.