MGNREGA to Be Phased Out: ఎంజీఎన్‌ఆర్‌ఈజీఏకు వీడ్కోలు: 'వికసిత్ భారత్ గ్రామ గ్యారంటీ మిషన్'తో కొత్త ఉపాధి పథకం.. 125 రోజుల పని హామీ!

MGNREGA to Be Phased Out: గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో పేదలకు ఉపాధి అందించాలనే ముఖ్య లక్ష్యంతో 20 సంవత్సరాలుగా అమలులో ఉన్న మహాత్మా గాంధీ జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ (ఎంజీఎన్‌ఆర్‌ఈజీఏ) చట్టానికి ఇక తెరపడటం ఖాయంగా కనిపిస్తోంది. కేంద్ర ప్రభుత్వం ఈ చట్టాన్ని రద్దు చేసి, దాని స్థానంలో 'వికసిత్ భారత్ గ్రామ గ్యారంటీ ఫర్ రోజ్‌గార్ అండ్ అజీవక మిషన్ గ్రామీణ్ (వీబీఆర్‌ఎఎంజీ)' పేరుతో కొత్త పథకాన్ని ప్రవేశపెట్టేందుకు లోక్‌సభలో బిల్లును ప్రతిపాదించింది. ఈ బిల్లు ఆమోదం పొందితే, గ్రామీణ పేదలకు ఇకపై 100 రోజులకు బదులు 125 పని దినాల ఉపాధి హామీ అందుతుంది.

ఈ ముఖ్యమైన మార్పుకు సంబంధించిన వివరాలు ఇలా ఉన్నాయి. 2005లో 'జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ చట్టం (ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఏ)'గా ప్రారంభమైన ఈ పథకం, 2009 అక్టోబర్ 2నుంచి మహాత్మా గాంధీ పేరుతో దేశవ్యాప్తంగా అమలులోకి వచ్చింది. ఈ చట్టం ప్రకారం, ప్రతి గ్రామీణ నిరుపేద కుటుంబానికి ఒక్క ఆర్థిక సంవత్సరంలో కనీసం 100 రోజుల ఉపాధి అందించాల్సిన బాధ్యత కేంద్రంపై ఉంది. గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ఆర్థికంగా వెనుకబడిన కుటుంబాలకు ఈ పథకం ఆధారపడటానికి ప్రధాన మార్గంగా మారింది.

కానీ, ఈ పథకం పనితీరు గురించి 2022లో ఎన్‌డీఏ ప్రభుత్వం ఒక ప్రత్యేక కమిటీని ఏర్పాటు చేసింది. గతేడాది ఆ కమిటీ తన నివేదికను సమర్పించింది. నివేదిక ప్రకారం, 2024-25 ఆర్థిక సంవత్సరంలో ప్రతి కుటుంబానికి సగటున 50 రోజుల ఉపాధి మాత్రమే అందింది. 40.7 లక్షల కుటుంబాలు మాత్రమే పూర్తి 100 రోజుల పనిని పొందాయి. ప్రస్తుత 2025-26 ఆర్థిక సంవత్సరంలో కేవలం 6.74 లక్షల కుటుంబాలే ఈ పథకాన్ని పూర్తిగా సద్వినియోగం చేసుకున్నాయి. ఈ లోపాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని, పథకాన్ని మరింత బలోపేతం చేయాలనే ఉద్దేశ్యంతో కేంద్రం కొత్త చట్టాన్ని తీసుకొచ్చింది.

అయితే, ఎంజీఎన్‌ఆర్‌ఈజీఏ పథకంలో 100 రోజుల పని దినాలను పెంచాలని ఆంధ్రప్రదేశ్, మధ్యప్రదేశ్, ఛత్తీస్‌గఢ్, రాజస్థాన్ వంటి రాష్ట్రాలు ఎన్నోసార్లు కేంద్రాన్ని కోరారు. గతేడాది, ఈ రాష్ట్రాలు 290 కోట్ల వ్యక్తిగత పని దినాలను సృష్టించుకోవడానికి తమ సొంత బడ్జెట్‌ల నుంచి రూ. 4.35 కోట్లు ఖర్చు చేశాయి. అలాగే, మహారాష్ట్ర, ఛత్తీస్‌గఢ్, ఒడిశా, హిమాచల్ ప్రదేశ్, కేరళ, రాజస్థాన్, మధ్యప్రదేశ్, తెలంగాణ వంటి రాష్ట్రాలు కూడా స్వంత వనరులను ఉపయోగించుకుని అదనపు ఉపాధి అవకాశాలను సృష్టించుకున్నాయి.

కొత్త పథకం ద్వారా గ్రామీణ ఉపాధి మరింత మెరుగుపడి, పేదల జీవన ప్రమాణాలు మెరుగుపడతాయని కేంద్రం ఆశిస్తోంది. లోక్‌సభలో చర్చించబడి, ఆమోదం పొందిన తర్వాత దేశవ్యాప్తంగా అమలులోకి వస్తుందని అధికారులు తెలిపారు. ఈ మార్పు గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థకు బలమైన మౌలిక సదుపాయాలను అందిస్తుందని నిపుణులు అభిప్రాయపడుతున్నారు.