Project Vishnu: ధ్వని బ్రహ్మోస్ కంటే భీకరంగా: ప్రాజెక్ట్ విష్ణు హైపర్‌సోనిక్ మిస్సైల్ విజయవంతం

Project Vishnu: భారత డిఫెన్స్ రీసెర్చ్ అండ్ డెవలప్‌మెంట్ ఆర్గనైజేషన్ (డీఆర్‌డీఓ) ప్రాజెక్ట్ విష్ణు కింద అభివృద్ధి చేసిన ఎక్స్‌టెండెడ్ ట్రాజెక్టరీ లాంగ్ డ్యూరేషన్ హైపర్‌సోనిక్ క్రూయిజ్ మిస్సైల్ (ఈటీ-ఎల్‌డీహెచ్‌సీఎం) పరీక్ష జులై 14 నుంచి 16 వరకు విజయవంతమైంది. ఈ మిస్సైల్ ధ్వని వేగం (మాక్ 1) కంటే 8 రెట్లు వేగవంతం (మాక్ 8)గా ప్రయాణిస్తుంది. ప్రపంచంలోని అతి వేగవంతమైన క్రూయిజ్ మిస్సైల్‌గా పేరుగాంచిన బ్రహ్మోస్ (మాక్ 3) కంటే దాదాపు మూడు రెట్లు భీకరంగా, 1,500 కిలోమీటర్ల దూరం ధరించగలదు. ఈ పరీక్ష భారత్‌ను హైపర్‌సోనిక్ టెక్నాలజీలో మొదటి నాలుగు దేశాల సరస్సులో ఉంచింది.

ప్రాజెక్ట్ విష్ణు, హిందూ దేవత విష్ణువు పేరుతో ప్రారంభమైన ఈ కార్యక్రమం, భారత్‌లో స్వదేశీ హైపర్‌సోనిక్ మిస్సైల్ అభివృద్ధికి చిహ్నంగా నిలిచింది. డీఆర్‌డీఓ అధికారుల ప్రకారం, ఈ మిస్సైల్ స్క్రామ్‌జెట్ ఇంజిన్‌తో పనిచేస్తుంది, ఇది హైపర్‌సోనిక్ వేగాల్లో ఆక్సిజన్‌ను వాతావరణం నుంచి తీసుకుని ఇంధన దహనాన్ని సాధిస్తుంది. దీని వల్ల మిస్సైల్ బరువు తగ్గి, రేంజ్ మరియు సామర్థ్యం పెరుగుతాయి. బ్రహ్మోస్ 450 కిలోమీటర్ల రేంజ్‌తో మాక్ 3 వేగంతో ప్రయాణిస్తుంది, కానీ ఈటీ-ఎల్‌డీహెచ్‌సీఎం మాక్ 8 వేగంతో 1,500 కిలోమీటర్లు చేరుకుంటుంది. ఇది భారత్‌లో అభివృద్ధి చేసిన అత్యంత అధునాతన మిస్సైల్‌గా చరిత్ర సృష్టించింది.

పరీక్ష వివరాలు: జులై 2025లో ఒడిశాలోని చందీపూర్ లాంచింగ్ ప్యాడ్ నుంచి ఈ పరీక్ష జరిగింది. మిస్సైల్ లాంచ్ అయిన వెంటనే మాక్ 8 వేగాన్ని చేరుకుని, లో-అల్టిట్యూడ్ ఫ్లైట్‌లో మధ్యస్థిమలో మాన్యువర్‌లు చేస్తూ టార్గెట్‌ను ఖచ్చితంగా తాకింది. ఈ మిస్సైల్ న్యూక్లియర్ లేదా కన్వెన్షనల్ వార్‌హెడ్‌లను మోసుకెళ్లగలదు మరియు రాడార్ డిటెక్షన్‌ను తప్పించుకునే స్టెల్త్ ఫీచర్లు కలిగి ఉంది. డీఆర్‌డీఓ చైర్మన్ డాక్టర్ సమీర్ వి. కమత్ మాట్లాడుతూ, "ఈ పరీక్ష భారత్ డిఫెన్స్ టెక్నాలజీలో కీలక మైలురాయి. హైపర్‌సోనిక్ క్రూయిజ్ మిస్సైల్ మరియు గ్లైడ్ వెహికల్‌ల అభివృద్ధి మా ప్రధాన లక్ష్యాలు" అని తెలిపారు.

ఈ పరీక్ష భారత్‌ను అమెరికా, రష్యా, చైనాలతో పోటీపడే స్థాయికి చేర్చింది. గతంలో హైపర్‌సోనిక్ టెక్నాలజీ డెమాన్‌స్ట్రేటర్ వెహికల్ (ఎచ్‌ఎస్‌టీడీవీ) పరీక్షలతో మొదలైన ఈ ప్రయత్నాలు ఇప్పుడు పూర్తి ఆపరేషనల్ మిస్సైల్‌గా మారాయి. బ్రహ్మోస్-2 (హైపర్‌సోనిక్ వెర్షన్) కూడా రష్యా సహకారంతో అభివృద్ధిలో ఉంది, కానీ ప్రాజెక్ట్ విష్ణు పూర్తిగా స్వదేశీ.

వ్యూహాత్మక ప్రాముఖ్యత: ఈ మిస్సైల్ పాకిస్తాన్, చైనా వంటి పొరుగు దేశాల ముందుంటే భారత్‌కు భద్రతా పైత్యం ఇస్తుంది. ఇజ్రాయిల్ ఐరన్ డోమ్, రష్యా ఎస్-500 వంటి అధునాతన ఎయిర్ డిఫెన్స్ సిస్టమ్‌లను కూడా మించిపోతుంది. దీని వేగం, మాన్యువరబిలిటీ వల్ల శత్రు డిఫెన్స్‌లు ఇంటర్‌సెప్ట్ చేయడం అసాధ్యం. భారత్ ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ ఈ విజయాన్ని "భారతీయ శాస్త్రవేత్తల స్వదేశీ ఆవిష్కరణలకు గొప్ప మైలురాయి" అని పేర్కొన్నారు.

భవిష్యత్తులో ఈ మిస్సైల్ ల్యాండ్, సీ, ఎయిర్ లాంచ్ వెర్షన్‌లతో అందుబాటులోకి వస్తుందని అధికారులు తెలిపారు. ఈ పరిణామం భారత్ డిఫెన్స్ ఎకోసిస్టమ్‌లో విప్లవాత్మక మార్పును తీసుకొస్తుందని నిపుణులు అంచనా వేస్తున్నారు. ఈ విజయంతో భారత్ అంతర్జాతీయ మిస్సైల్ టెక్నాలజీ మార్కెట్‌లో కూడా పోటీపడే స్థితికి చేరింది.