RBI : ఆర్‌బీఐ సంచలన నిర్ణయం.. 15 రోజుల్లో బ్యాంకులు క్లెయిమ్‌లు పరిష్కరించాల్సిందే
15 రోజుల్లో బ్యాంకులు క్లెయిమ్‌లు పరిష్కరించాల్సిందే
RBI : భారతీయ రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఇటీవల ఒక కీలకమైన నిర్ణయం తీసుకుంది. మరణించిన కస్టమర్ల బ్యాంక్ ఖాతాలు, లాకర్లకు సంబంధించిన క్లెయిమ్‌లను పరిష్కరించే ప్రక్రియను మరింత వేగవంతం చేయడానికి కొత్త నియమాలను జారీ చేసింది. ఈ కొత్త మార్గదర్శకాల ప్రకారం.. బ్యాంకులు 15 రోజుల్లోగా ఈ క్లెయిమ్‌లను పరిష్కరించి, డబ్బును నామినీలకు అందించాలి. ఒకవేళ బ్యాంకులు ఆలస్యం చేస్తే, నామినీలకు నష్టపరిహారం కూడా చెల్లించాల్సి ఉంటుంది. ఈ నియమాలు 2026 మార్చి 31 నాటికి అమల్లోకి వస్తాయి.
భారతీయ రిజర్వ్ బ్యాంక్ శుక్రవారం ఒక ముఖ్యమైన నిర్ణయం తీసుకుంది. మరణించిన కస్టమర్ల బ్యాంక్ ఖాతాలు, లాకర్లకు సంబంధించిన క్లెయిమ్‌లను పరిష్కరించే ప్రక్రియను మరింత వేగవంతం చేయడానికి కొత్త నియమాలను జారీ చేసింది. అలాగే, డాక్యుమెంట్ల ప్రక్రియను సులభతరం చేసి, ప్రామాణీకరించారు, తద్వారా కస్టమర్లకు మెరుగైన సేవలు అందుతాయి. ఆర్‌బీఐ ప్రకటించిన ఈ నియమాలు 2026 మార్చి 31 నాటికి అమల్లోకి వస్తాయి.
ఈ కొత్త నియమాలు దేనికి వర్తిస్తాయి?
ఆర్‌బీఐ విడుదల చేసిన ఈ కొత్త నిబంధనలు మరణించిన కస్టమర్ల డిపాజిట్ ఖాతాలు, సురక్షిత లాకర్లు, బ్యాంకులో ఉంచిన సురక్షిత వస్తువుల క్లెయిమ్‌లకు వర్తిస్తాయి. ఒకవేళ ఖాతాకు నామినేషన్ లేదా సర్వైవర్ క్లాజ్ ఉంటే, బ్యాంక్ నామినీకి లేదా బ్రతికి ఉన్న వారికి (సర్వైవర్‌కు) మిగిలిన మొత్తాన్ని చెల్లించాలి. దీనితో బ్యాంక్ తన బాధ్యతను పూర్తి చేసినట్లు అవుతుంది.
క్లెయిమ్ మొత్తం తక్కువగా ఉంటే, అంటే సహకార బ్యాంకులకు రూ. 5 లక్షల వరకు, ఇతర బ్యాంకులకు రూ. 15 లక్షల వరకు ఉంటే, బ్యాంకులు సులభమైన ప్రక్రియను అనుసరించాలి. ఒకవేళ క్లెయిమ్ మొత్తం పైన చెప్పిన పరిమితి కంటే ఎక్కువగా ఉంటే, బ్యాంక్ వారసత్వ ధృవీకరణ పత్రం లేదా ఇతర చట్టపరమైన పత్రాలను అడగవచ్చు.
మరణించిన కస్టమర్ల లాకర్లు లేదా సురక్షిత వస్తువుల క్లెయిమ్‌ల కోసం కూడా ఆర్‌బీఐ కొత్త నియమాలను తీసుకొచ్చింది. బ్యాంక్ అన్ని అవసరమైన డాక్యుమెంట్లు అందిన 15 రోజుల్లోగా క్లెయిమ్‌ను పరిష్కరించాలి. అలాగే, క్లెయిమ్‌దారుతో మాట్లాడి లాకర్‌లోని వస్తువుల ఇన్వెంటరీ తయారు చేయడానికి తేదీని నిర్ణయించాలి.
ఆర్‌బీఐ తీసుకొచ్చిన ఈ కొత్త నిబంధనలలో ఆలస్యం చేసే బ్యాంకులకు జరిమానాలు కూడా విధించింది. ఒకవేళ బ్యాంక్ 15 రోజుల్లో డిపాజిట్ ఖాతా క్లెయిమ్‌ను పరిష్కరించడంలో విఫలమైతే, అది ఆలస్యానికి కారణాన్ని స్పష్టంగా చెప్పాలి. అంతేకాకుండా, ఆలస్యం అయిన ప్రతి రోజుకు, క్లెయిమ్ చేయబడిన మొత్తంపై ప్రస్తుతం ఉన్న బ్యాంక్ వడ్డీ రేటు + 4% అదనపు వార్షిక వడ్డీని నామినీకి చెల్లించాలి. లాకర్ లేదా సురక్షిత వస్తువుల క్లెయిమ్‌ల పరిష్కారంలో ఆలస్యం జరిగితే, బ్యాంక్ ఆలస్యం అయిన ప్రతి రోజుకు రూ. 5,000 చొప్పున నామినీకి నష్టపరిహారం చెల్లించాలి.
ఈ నియమాలు కస్టమర్ల సౌలభ్యం కోసమే రూపొందించబడ్డాయి, తద్వారా మరణించిన వారి ఖాతాలు లేదా లాకర్లకు సంబంధించిన క్లెయిమ్‌లు త్వరగా, పారదర్శకంగా పరిష్కరించబడతాయి. నామినీలు ఎలాంటి ఇబ్బందులు పడకుండా తమ క్లెయిమ్‌లను పొందడమే దీని ప్రధాన ఉద్దేశ్యం.